Συναντήσεις στο Παρίσι

με τις κυρίες:

Κική Δημουλά

Nina Simone

Το πρώτο (;) μικροδιήγημα

For sale

Baby shoes, never worn

Πωλούνται παιδικά παπουτσάκια. 

Αφόρετα.

του Ernest Hemingway

Ελληνογαλλική ποίηση

Un soir ο Παναγάκης

ήτο μόνος και attendait

διότι η Μπέλλα του είχε είπει

πως θα έρθει à sept heures

Les sept heures είχον παρέλθει

et personne n' était venu

Tο παράθυρο ανοίγει

και κοιτάζει sur la rue

Ô diable ανακράζει

δε θα έρθεις ce soir?

Il n’ a pas fini την φράση

και ακούει… “ bonsoir”


Χιουμοριστικό ποίημα που μου έμαθε ο παππούς μου, το οποίο θυμόταν από εφημερίδα της νεότητός του.
Στη φωτογραφία ο ίδιος (στα αριστερά) στις 10 Μαΐου του 1947 στην οδό Σταδίου.

Βροχερά βουλεβάρτα...

Ένα αγαπημένο ποίημα από τα "Σκαλοπάτια της Οδησσού" του Σταμάτη Πολενάκη:


Σχόλιο πάνω σ' έναν πίνακα
του Νταβίντ

Σήμερα καθώς τριγύριζα στους δρόμους
ζητιανεύοντας για ένα κομμάτι ψωμί,
είδα την παλιά μου γνώριμη, Σαρλότ Κορνταί,
να περνά κρύβοντας στην τσέπη του παλτού
της το φονικό μαχαίρι.
Αμέσως με αναγνώρισε, και οι δύο
αγαπήσαμε την επανάσταση παράφορα, και
οι δύο έχουμε το χάρισμα της προφητείας,
γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι πρόκειται
να συμβεί και κανείς μας δεν είναι ικανός
να το αποτρέψει. Άυριο όταν θα έχουν όλα
τελειώσει θα σε περιμένω ξανά Σαρλότ.
Αύριο ίσως περπατήσουμε μαζί όπως άλλοτε
στα βροχερά βουλεβάρτα πιασμένοι τρυφερά
απ' το χέρι. Σήμερα όμως είμαστε
ο καθένας παγιδευμένος στη δική του μοίρα
όπως ο Μαρά στη μπανιέρα του.
Η ιστορία μοιάζει με ένα όνειρο
και το αγριεμένο πλήθος μας ακολουθεί
φτύνοντας.


 

Άοπλοι

Τι κοιτάς;
Τον κόσμο στο δρόμο
και τους αστυνομικούς.

"... με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις..."

" (1) Εάν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις. "

Το παραπάνω απόσπασμα από τα "Ανώτερα Μαθηματικά" του Οδυσσέα Ελύτη έδωσε το ερέθισμα σε ένα παιδί 9 ετών να παίξει με τα... συστατικά των λέξεων, δίνοντας το παρακάτω ευφάνταστο αποτέλεσμα, όπου λέξεις του ποιήματος χρησιμοποιούνται ως δεξαμενές γραμμάτων για να παραχθούν άλλες λέξεις του ίδιου ποιήματος!

Στην εικόνα πάνω αριστερά χρησιμοποιεί λέξεις από τα "Ανώτερα Μαθηματικά", ενώ στις υπόλοιπες από το "Μονόγραμμα", απόσπασμα του οποίου διάβασε το παιδί στη συνέχεια.


* Κωνσταντίνα σ' ευχαριστώ για όλα.

Los momentos/ Οι στιγμές

Versos inspirados en el tema músical "Carrer Joaquín Costa" que embellece al mundo/
Στίχοι εμπνευσμένοι από το μουσικό θέμα "Carrer Joaquín Costa" που ομορφαίνει τον κόσμο:


Sólo así amanece
Con momentos de noche
El tiempo no sabe nada
Y por eso los momentos pueden volver.


(música: Giorgis Christodoulou/ μουσική: Γιώργης Χριστοδούλου)

Ασπιρίνη - Νατάσσα Μποφίλιου (και άλλα αναλγητικά...)

Η "Ασπιρίνη" είναι το πρώτο τραγούδι της Νατάσσας Μποφίλιου. "Σαν παιδιά χωρίς γονείς" τραγούδησε κάποτε και από τότε πολλά έχουν αλλάξει. Όποιος παρακολουθεί την πορεία της βλέπει την ερμηνευτική της εξέλιξη, και μπορεί να συγκινηθεί με την "παιδική" (χωρίς αρνητική έννοια) φωνή και παρουσία της βλέποντας ένα παλαιότερο βίντεο από ζωντανές εμφανίσεις.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στη Χρίστινα Κατσούλη που επιμελείται την συλλογή υλικού για τη Νατάσσα με αγάπη, συνέπεια και αισθητική, αποδεικνύοντας πως δε συγκινεί μόνο η τέχνη της μουσικής αλλά και αυτή της αρχειοθέτησης ...

Περί λουλουδιών ...

Είμαι ευτυχής που τρώω ένα λουλούδι.

Θα μου πεις το απόγευμα θα φας πίτα με σουβλάκι.

Αλλά κάπως πρέπει να ζήσω κι εγώ

για να μπορώ να μιλάω για τα λουλούδια

Φθινόπωρο

Η σκόνη στα κάδρα και στα τζάμια
είναι τα ξερά χόρτα του Αυγούστου



Απόρροια του "Χαλασμένου ρολογιού" του Παναγιώτη Ιωαννίδη (Το σωσίβιο, 2008) και του επερχόμενου φθινοπώρου τα παραπάνω λόγια. Ακολουθεί το ποίημα:


Χαλασμένο ρολόι


Δε θα μπορούσα να σε βλέπω να πεθαίνεις
- βολικά μας χώριζε η ζωή
Και δεν κατάφερα ποτέ

να ξεκινήσω πάλι το ρολόι
που ετοιμαζόσουν να πετάξεις
Στις πέντε κι εικοσιπέντε κολλημένο τόσα χρόνια

Πρέπει να σου μαζέψω λίγο χώμα
- γη του βουνού και των πόλεων σκόνη-
τόσα χρόνια άθαφτος στη μνήμη

Για να μη λέμε ζει μες στα χαρτιά
Γιατί και τα χαρτιά θα λειώσουνε
και τα ρολόγια θα ξαναγίνουν άμμος

Ίσως μείνουν μόνο
τα λόγια που με αγάπη ή από αγάπη
πρόφεραν χείλη ζεστά

Σε λίγα χρόνια - Αλεξάνδρα Πλαστήρα

Στις φετινές σύντομες εξορμήσεις προς τη θάλασσα με συντροφεύει το "Νερό στο πρόσωπο" της Αλεξάνδρας Πλαστήρα. Παραθέτω εδώ το πρώτο ποίημα της σύλλογης αυτής:




Σε λίγα χρόνια



Πηγαίνουμε τώρα
το ποίημα δεν έρχεται
να πιούμε το τσάι μας
κάτω απ' τα δέντρα

τι ήσυχη μέρα αρκετοί έφυγαν
υπάρχει όμως ακόμα ζωή
στους τάφους στους γάμους μπουκέτα
μπισκότα γλυκά αν και λίγο παλιά

μου πάει νομίζω αυτό το φόρεμα
περισσότερο τώρα που έχουν σβήσει τα χρώματα
θα βγάλεις κι εσύ το καπέλο σου θα μιλήσουμε
αχ επιτέλους όπως το θέλαμε

ταπεινωμένοι

Ταινίες μικρού μήκους

ένα συναισθηματικό, θα έλεγα, κείμενό μου που δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της Μπομπίνας σχετικά με τις ταινίες μικρού μήκους και το τι μας προκαλούν...

(το τεύχος ψηφιακά εδώ)

Μερικά πράγματα καταφέρνουν να συγκινούν μέσα από την αφαίρεση. Συμπυκνώνουν τόσα πράγματα, γεννούν τόσες εικόνες, κι έτσι, χωρίς πολλές σκέψεις, όπως δηλαδή θα έπρεπε, κινούν τα μέσα δίκτυα της ψυχής μας και συνεπαίρνουν την προσοχή μας. Για λίγο, μας κάνουν να έχουμε εκλεπτυσμένες επαφές με τα ένστικτά μας.
Οι ταινίες μικρού μήκους μπορούν να είναι τέτοιες αφορμές. Συνοπτικές, γεμάτες και σύντομες. Δεν είναι μικρές. Είναι μεγάλες, γιατί μπορείς να τις κρατήσεις ολόκληρες στο μυαλό σου, μπορείς να μη σου ξεφύγει καμία σκηνή. Δεν είναι όπως στις άλλες του εκτενούς χρόνου. Όλες οι εικόνες τους μπαίνουν στη μνήμη σου και εγκαθίστανται εκεί, διώχνοντας άλλες, που λαθρεπιβάτισσες κοντοστέκονταν. Αυτή τους την ολόκληρη υπόσταση τη ρισκάρουν, σκληρά. Το στοίχημα που βάζουν, να καταφέρουν μέσα σε κάποια λεπτά να μαζέψουν, να πουν ολόκληρα τα ανείπωτα και τα ανεξήγητα και τα ερωτήματα όλα της ζωής, τις θέτει σε κίνδυνο. Τρεμοπαίζουν στο πανί ή στην οθόνη. Τρεμοπαίζουν στις κόρες των ματιών των θεατών τους. Τρέχουν και προσπαθούν να τα καταφέρουν στην ουσιώδη συμπύκνωση. Πολλές τα καταφέρνουν. Και μας κάνουν, εμάς τους τυχερούς θεατές τους, να τις αναζητάμε και να τις αγαπάμε.
Λένε ότι στην εποχή μας είναι κυρίαρχη η ταχύτητα και η συντομία και πως και τα ανάλογα δημιουργήματα θα έχουν επιτυχία, είτε είναι εύκολα καταναλώσιμα προϊόντα, είτε γρήγορα πόσιμες εικόνες. Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά τις ταινίες μικρού μήκους δεν τις αγαπάμε γιατί μας βολεύουν μέσα σε μια συγκυρία, αλλά γιατί μας αποδεικνύουν πως μέσα στη μικρή διάρκεια και στις ακόμα μικρότερες στιγμές χωράνε άπειρα κομμάτια του κόσμου και του μυαλού. Η συμπύκνωση νοήματος, η αφαίρεση, κάνουν τις εικόνες τους ακόμα πιο γοητευτικές. Τονίζουν τη θέση και τη σημασία τους μέσα σε ένα οικείο χρονικό πλαίσιο, αυτό των στιγμών.
Η στιγμή στις ταινίες μικρού μήκους βρίσκει το χώρο της, κι αφού εποπτεύσει αισθήσεις κι επιθυμίες αναπαύεται, και συνεχίζει να συνομιλεί πάντα ευγενική και ειλικρινής με τους θεατές και τους ανθρώπους.

και ένα αγαπημένο μικρού μήκους animation για συνοδεία:

Λίγα λόγια απ' το Luis Cernuda

Ο Luis Cernuda (1902-1963) γράφει το "Ισπανικό δίπτυχο" (Díptico Español) το οποίο αποτελείται από δύο μέρη: το πρώτο που τιτλοφορείται "Κρίμα, κι ήταν ο τόπος μου" (Es lástima que fuera mi tierra) και το δεύτερο "Τι καλά που ήταν ο τόπος σου" (Bien está que fuera tu tierra). Στα ποιήματα αυτά αναπτύσσεται ολόκληρη η προβληματική του Cernuda όσον αφορά την προσωπική ταυτότητα αλλά και τη σχέση ενός ανθρώπου με τη χώρα του, σε πολιτικό και υπαρξιακό επίπεδο. Ο Cernuda δεν αντιλαμβάνεται τη χώρα ως "μητέρα- πατρίδα" ή ως "έθνος- πατέρα". Ασκεί μια έντονη κριτική στο λαό και απαρνιέται ουσιαστικά την εθνικότητα ως καθοριστική και κομβική συνιστώσα της ταυτότητας του ίδιου, προκρίνοντας έναντι αυτής τη συνεπή ποιητική έκφραση και το συνειδησιακό χρέος που συνεπάγεται το "επάγγελμα" του ανθρώπου.

Mε αφορμή τις πολιτικά ταραγμένες μέρες παρακάτω ακολουθούν
κάποιοι στίχοι από το "Κρίμα, κι ήταν ο τόπος μου"


...Un pueblo sin razón, adoctrinado desde antiguo
En creer que la razón de soberbia adolece
y ante el cual se grita impune:
Muera la inteligencia, predestinado estaba
A acabar adorando las cadenas
y que ese culto obsceno le trajese
.Adonde hoy le vemos: en cadenas,
Sin alegría, libertad ni pensamiento...

...Ένας λαός χωρίς λογική, δασκαλεμένος από παλιά

Να πιστεύει ότι η λογική πάσχει από υπεροψία

Και που μπροστά του ουρλιάζουν ατιμώρητοι:

Θάνατος στη διανόηση, προορισμένος ήταν

Να καταλήξει να προσκυνά τις αλυσίδες

Κι αυτή η αισχρή λατρεία να τον σέρνει

Εκεί που σήμερα τον βλέπουμε: στις αλυσίδες,

Χωρίς χαρά, ελευθερία και σκέψη...

Η τελευταία;

Αυτές τις μέρες στην Ελλάδα δημοσιοποιούνται ονόματα γυναικών που εκδίδονταν επειδή είναι φορείς του aids. Η κατάφωρη παραβίαση της αξιοπρέπειας αυτών των γυναικών γίνεται με το πρόσχημα της προστασίας της δημόσιας υγείας- ή μήπως με στόχο τη διατήρηση της δημόσιας υποκρισίας; Σημειώνεται ότι οι γυναίκες αυτές έχουν ήδη συλληφθεί και ότι ανάμεσά τους υπάρχουν μετανάστριες και χρήστριες ναρκωτικών ουσιών...
Μέσα από ένα αργεντίνικο τάνγκο του 1968, σε ποίηση του Horacio Ferrer και σε μουσική του Astor Piazzolla, προσεγγίζουμε  ακόμα μία εικόνα για τις πόρνες. Το κομμάτι μιλάει για την τελευταία πόρνη της πόλης, που και αυτή όπως και όλες οι άλλες, θα χαθεί. Πέρα από τη σχετική μυθοποίηση που μπορεί να δημιουργεί ένα έργο τέχνης- και τη συνεπαγόμενη πολλές φορές απομάκρυνση από τα υποκείμενα τα οποία αφορά- αξίζει να σταθεί κανείς σε κάποια λόγια αυτού του κομματιού και να σκεφτεί μέσα από αυτά τις "προλετάριες του έρωτα". Στα λόγια που προηγούνται του τραγουδιού ακούμε: "... Ίσως έφυγαν όλες μαζί μια μέρα, σαν να ήταν μια μικρή και εξαφανισμένη φυλή με μαύρους κύκλους κάτω απ' τα μάτια. Αυτό το τάνγκο λέει την ιστορία της τελευταίας γκρέλας*, αποκαλύπτει το τελικό, σαν από φάντασμα, βήμα της, πάνω στην άσφαλτο που μόλις έχει ανατείλει στο φασματικό Μπουένος Άιρες, και πάει κάπως έτσι...". Η τελευταία λοιπόν από αυτή τη φυλή έρχεται "από το βάθος των πραγμάτων με μια γούνα από κρύο" ενώ "οι φυσητήρες του μπαντονεόν και οι βιόλες της κάνουν μια μάγκικη λειτουργία".

Το τάνγκο αυτό τελειώνει με τα εξής λόγια:

"Πόσο μόνη φεύγει η γκρέλα*, πόσο τελευταία και παράξενη,
η τύχη δανείζεται και ζει απ' τα γκρίζα  μάτια της,
και πάνω στο φθαρμένο κάλυμμα του προσώπου της,
δυο πένθιμοι άσοι γεμάτοι θάνατο"


*λέξη για την πόρνη από την αργκώ του Μπουένος Άιρες



Υ.Γ. Το κομμάτι αυτό το έμαθα σήμερα και τα παραπάνω λόγια στα εισαγωγικά είναι μια προσπάθεια ελεύθερης μετάφρασης στίχων που κράτησα...

Θέατρο δρόμου

ανάρτηση αφιερωμένη σε ένα θεατρικό δρώμενο που πραγματοποιήθηκε τον οκτώβρη του 2010 στην πλατεία μοναστηρακίου

Ο χώρος της πλατείας, του πεζοδρόμου γίνεται μάρτυρας βημάτων και κινήσεων, συναισθημάτων και χειροκροτημάτων. Ο δρόμος από αποτέλεσμα σύμβασης δημοσίων έργων περιέρχεται στην ιδιοκτησία της θεατρικής σύμβασης. Κι οι άνθρωποι νιώθουν πιο όμορφα και πιο άνετα απ’ ότι συνήθως. Γιατί το θέατρο είναι όλα όσα θέλουν άμεσα, όσα αγαπούν βαθιά, όσα λατρεύουν άνευ όρων και συνείδησης, και δεν τα βλέπουν, δεν τα βιώνουν κάθε μέρα σ’ αυτό το δρόμο. Τα τοποθετούν στον κόσμο του μυστικού, του ανείπωτου, του σε συγκεκριμένες συνθήκες εξομολογούμενου, του αμήχανου αν αποκαλυφθεί σε μία μη ελεύθερη στιγμή… Ο φόβος κι η αμηχανία εξασθενούν, και τελικά χάνονται, όταν σε πλησιάσει στον άμεσο χώρο σου ο ηθοποιός και ο μίμος...

Δεν πειράζει που δεν έχει την ησυχία της θεατρικής αίθουσας. Μπορείς άνετα να χαθείς μέσα στην ιστορία που, με τρόπους αφήγησης χειροπιαστούς, απλούς αλλά και αφηρημένους, σου παρουσιάζει. (Άλλωστε παραδέξου το, την έχεις ανάγκη την ιστορία του…)

Αυτό το θέατρο κάνει την πόλη χαρούμενη. Δεν μπορείς να μη χαίρεσαι όταν βλέπεις ανθρώπους να δημιουργούν, να ζουν το όνειρό τους. Με λιγοστά μέσα ηλεκτρισμού και τεχνολογίας, καταφέρνουν και δημιουργούν το καλύτερο είδος υπερθεάματος- αυτό που σκάει από ψυχή. Αυτό που έχει την ένταση και τη γλύκα του πιο μεγάλου, του πιο ειλικρινούς χαμόγελου. Αν μελαγχολήσεις επιτρέπεται για λίγο μόνο το μελαγχολικό χαμόγελο. Επιβάλλεται το δυνατό χειροκρότημα.

Το θέατρο δρόμου είναι, επίσης, μια πολιτική κίνηση. Μια άποψη, μια θέση για το δημόσιο χώρο. Μια άποψη ελεύθερη, δυναμική και συνειδητή. Μια άποψη που υποστηρίζει την ουσιαστική ύπαρξη και δραστηριοποίηση του ανθρώπου στον έξω χώρο, που θυμίζει πως στο δρόμο υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας κι η ελευθερία να κινείσαι, και όχι μόνο ο φόβος του «μην εκτεθώ»… Δε θα μπορούσε να είναι κι αλλιώς. Το βλέπεις στον τρόπο με τον οποίο κινούνται στο χώρο οι άνθρωποι που δημιουργούν αυτό το θέατρο. Στο πώς δημιουργούν κάτω και μέσα από τα βλέμματα των θεατών, αυτής της, ας πούμε ,ομάδας του γύρω χώρου.

Το θέατρο δρόμου χρησιμοποιεί την πόλη έτσι όπως θα έπρεπε να τη χρησιμοποιούμε όλοι πάντα.

Με την ελάχιστη δυνατή ύλη, με την πολλή χαρά, με τη μέγιστη ονειρική επικύρωση. 

Το βαλς των χαμένων ονείρων

...στο σημείο που μπαίνει το ακορντεόν αξίζει μέχρι και να πεθάνει κανείς...



από τη συλλογή "Aπό Τα Πλήκτρα Στην Καρδιά"
που περιλαμβάνει 17 τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι μεταγραμμένα για πιάνο και ακορντεόν
πιάνο: Μίλτος Λογιάδης
ακορντεόν: Χρήστος Ζερμπίνος

Εν μέσω πολέμου

προς σκέψη και αναμόρφωση (;)

Αυτό το κείμενο του Aleksandar Tišma έχει γραφτεί με αφορμή την παρακάτω εικόνα του ζωγράφου Quint Buchholz. Από το βιβλίο "Δυο λόγια σχετικά με τον ποδηλάτη" στο οποίο 46 συγγραφείς αποκρυπτογραφούν τις εικόνες του Quint Buchholz μέσα από τα λόγια τους...






Είναι πάλι πόλεμος κι όλοι ακούνε ραδιόφωνο. Από το μεγάφωνο βγαίνουν κι ανακατεύονται και διασταυρώνονται ένα σωρό σήματα και ανθρώπινες φωνές σε διάφορες γλώσσες- γι' αυτό πρέπει κανείς να χαμηλώνει το αυτί του στη συσκευή, γιατί αλλιώς θα τον ακούσει η γειτονιά, κι αν τον ακούσει, όλο και κάποιος θα βρεθεί να τον καταδώσει πως παρακολουθεί εχθρικούς σταθμούς, κι αν τον καταδώσει, θα τον συλλάβουν και θα τον βασανίσουν, ίσως και να τον εκτελέσουν.
Ο κύριος Φριντολίν δεν ακούει ραδιόφωνο. Ακούει τα βιβλία του, εκεί ψηλά στο ράφι. Δε βγαίνει από μέσα τους κανένας ήχος, καμιά φωνή. Μόνο σιωπή. Αυτή η σιωπή είναι ευθέως ανάλογη με την απελπισία του για την έλλειψη συνεννοήσης μεταξύ των ανθρώπων. Μόνο τις ύβρεις και τις προσβολές ανταλλάσσουν μεγαλόφωνα. Όταν συμφωνούν, σωπαίνουν. Κι αυτά τα βιβλία, αυτές οι μεγάλες, χοντρές αποθήκες της γνώσης, αποτυπώνουν με τον πιστότερο τρόπο και μέσα από την απόλυτη σιωπή τους την άρνηση της ανθρώπινης υπόστασης, και ο κύριος Φριντολίν τη νιώθει βαθιά.

Dos microrrelatos/ Δύο μικροδιηγήματα *

. Derecho y revés

El ensueño agita lo que la realidad concilia

Απ' την καλή κι απ' την ανάποδη

Η ονειροπόληση αναμοχλεύει ό,τι συμφιλιώνει η πραγματικότητα.

.. El placer del texto

Una máquina de escribir atravesaba la noche. También mi pensamiento escribía su página nocturna.

Η ευχαρίστηση του κειμένου

Μια γραφομηχανή διέσχιζε τη νύχτα. Η σκέψη μου έγραφε κι εκείνη τη νυχτερινή σελίδα της.

* από το βιβλίο μικροδιηγημάτων του Carlos Vitale με τίτλο "Descortesía del suicida / Η αγένεια του αυτόχειρα"

Βαλίτσα

Την κουβαλάς μέσα σου

Σε συγκεκριμένο χώρο πια

Η θέση της επηρεάζει το πώς κυκλοφορείς

Δεν την ξεχνάς γιατί έχεις ρούχα μέσα

Και το καλοκαίρι της ασφάλειας είναι σε άλλο αεροδρόμιο

Και το check-in συνήθως δεν την ψέγει

Κι εσύ αγαπάς τον αλλόγλωσσο υπάλληλο

τον βρίζουν οι άλλοι στην ουρά

τον λένε τυπολάτρη, αυστηρό

Σου απαγόρεψε να πάρεις το υπέρβαρο.

Ετοιμασίες*

το μπλογκ αγαπά τους φίλους του, τις βόλτες, τα ταξίδια, το Luis Cernuda, τους θεατρόμορφους μονολόγους του Γιάννη Ρίτσου, τις μουσικές της Νατάσσας Μποφίλιου, τα διηγήματα του Tennessee Williams, ...

* καλό ταξίδι